Giải mã nguyên nhân Hà Nội ô nhiễm không khí nhất thế giới
Theo dữ liệu từ AirVisual, cơ quan cung cấp thông tin ô nhiễm không khí toàn cầu độc lập, mức độ các hạt nhỏ nguy hiểm được gọi là PM2.5 trong không khí ở Hà Nội ở mức 187 microgam trên mét khối vào cuối ngày 4/3, mức cao nhất trong danh sách các thành phố quốc tế bị ô nhiễm nhất.
Trong khi đó, tờ Euronews của Pháp cũng từng đăng tải 1 bài dài về tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội tệ đến mức các chuyến bay phải chuyển hướng do tầm nhìn kém. Cụ thể, khoảng 100 chuyến bay phải chuyển hướng hoặc hoãn tại sân bay Nội Bài sáng 2/2 do sương mù bao trùm Hà Nội.
Các chuyến bay bị ảnh hưởng vì chất lượng không khí
Ngày 2/2, Euronews đăng bài dài với nội dung ô nhiễm không khí ở Hà Nội tệ đến mức các chuyến bay phải chuyển hướng do tầm nhìn kém. Cụ thể, khoảng 100 chuyến bay phải chuyển hướng hoặc hoãn tại sân bay Nội Bài sáng 2/2 do sương mù bao trùm Thủ đô.
Máy bay không thể cất hoặc hạ cánh; sân bay tạm dừng đón khách. Một số phải chuyển hướng đến các sân bay khác như Cát Bi ở Hải Phòng. Ba sân bay khác là Thọ Xuân ở Thanh Hóa, Vinh ở Nghệ An và Phú Bài ở Huế cũng bị gián đoạn hoạt động do sương mù.
Theo trang web giám sát chất lượng không khí IQAir, sáng 2/2, mật độ bụi mịn (PM 2.5) ở Hà Nội đã cao hơn 11 lần so với mức an toàn do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định. Mọi người nên đeo khẩu trang khi ra ngoài trời, tránh tập thể dục ngoài trời, đóng cửa sổ và chạy máy lọc không khí khi ở trong nhà.
Giải mã nguyên nhân
Theo báo cáo năm 2020 của Ngân hàng Thế giới, tại Hà Nội, gần 35% PM 2.5 đến từ ngành công nghiệp, bao gồm các nhà máy điện và công nghiệp lớn quanh thành phố. Khoảng 25% đến từ giao thông (có gần 8 triệu xe đăng ký tại Hà Nội).
Euronews cũng đưa ra một số nguyên nhân khiến không khí Hà Nội kém đến vậy, bao gồm xây dựng, giao thông đông đúc, sản xuất thép và xi măng, hoạt động của các nhà máy nhiệt điện...
Phát thải amoniac từ chăn nuôi và sử dụng phân bón chiếm 20% PM 2.5, khoảng 10% đến từ các nguồn sinh hoạt như nấu ăn bằng than củi và 7% đến từ việc đốt chất thải nông nghiệp.
Sau khi thu hoạch, sương mù dày đặc hình thành ở miền Bắc khi nông dân đốt rơm rạ để chuẩn bị cho mùa trồng cây tiếp theo. Điều này càng trở nên tồi tệ hơn do việc đốt rác trong và xung quanh thành phố.
Lượng mưa thấp vào mùa đông càng làm suy giảm chất lượng không khí ở Hà Nội, gió từ Trung Quốc về Việt Nam đưa theo cả bụi bẩn cũng là một nguyên nhân.
Một thông tin rất đáng quan tâm là dù lượng phát thải khí nhà kính của Việt Nam đối với toàn cầu ở mức thấp (0,8%) nhưng đang tăng với tốc độ nhanh nhất thế giới. Lượng khí thải CO2 bình quân đầu người đã tăng gấp 4 lần từ 0,79 tấn năm 2000 lên 3,81 tấn vào năm 2018.
Biện pháp đề ra
Với việc thiếu các quy định, tình trạng ô nhiễm đang có xu hướng trở nên tồi tệ hơn ở Hà Nội. Nhưng gần đây, Chính phủ Việt Nam đã đặt ra kế hoạch giảm thiểu phát thải các-bon.
Theo kế hoạch mới, than sẽ chiếm 20% tổng nguồn năng lượng của đất nước vào năm 2030, giảm từ mức 50% hiện nay.
Tổng cộng 15,5 tỷ USD tài trợ từ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng liên chính phủ (do Vương quốc Anh và Liên minh châu Âu đồng chủ trì) sẽ giúp Việt Nam hướng tới quá trình chuyển đổi xanh. Thủy điện là nguồn năng lượng lớn thứ hai của đất nước, mặc dù hạn hán năm 2023 đã hạn chế sản xuất thủy điện.
Hà Nội đang nhận sự hỗ trợ từ Ngân hàng Thế giới để thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm ô nhiễm không khí. Giảm phát thải khí nhà kính, như chuyển hướng sử dụng năng lượng than, giảm tắc nghẽn giao thông, giảm khí thải giao thông, cải thiện các hoạt động trồng trọt và chăn nuôi. Theo Euronews, chính quyền Hà Nội cũng đang cố gắng để cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí hiện nay.
Mới đây, Sở Tài nguyên và môi trường Hà Nội thông báo đang nghiên cứu các chính sách, biện pháp hướng dẫn nông dân cách giảm thiểu và tái sử dụng chất thải, phế phẩm nông nghiệp thay vì đốt bỏ.
Người đi lại thưa thớt, rác thải ngổn ngang trên đường dành riêng cho xe đạp tại Hà Nội
Sắc tím thơ mộng phủ khắp phố phường Hà Nội, thu hút đông đảo người dân tới check-in
Các bãi thải lấn sông Đáy ở xã Yên Sơn được xử lý ra sao?
Hoa phượng nhuộm đỏ phố phường Hà Nội
Không để thấy cây mà không thấy xanh
Ô nhiễm kênh mương ở Hà Nội: bài toán chưa có lời giải