Thương mại điện tử Việt Nam: cơ hội và thách thức pháp lý trong thời kỳ số
Thương mại điện tử đang trở thành trụ cột quan trọng của nền kinh tế số, đặc biệt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và toàn cầu hóa. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng, lĩnh vực này cũng đặt ra nhiều thách thức pháp lý và thực tiễn cần được giải quyết.
Phát biểu khai mạc sự kiện, Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của thương mại điện tử trong nền kinh tế hiện đại. Ông đánh giá thương mại điện tử là một ngành đang tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ trong cách thức kinh doanh và giao dịch toàn cầu, đặc biệt tại Việt Nam, nơi lĩnh vực này ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế gắn liền với chuyển đổi số.
Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra các thách thức pháp lý mà thương mại điện tử đang đối mặt, từ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bảo mật thông tin, chống gian lận thương mại, đến việc giải quyết các vấn đề thuế và hợp đồng điện tử. Hệ thống pháp luật hiện hành vẫn còn nhiều bất cập, chưa theo kịp tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ và các mô hình kinh doanh mới. Ông nhấn mạnh đây chính là lý do cộng đồng cần cùng nhau thảo luận, tìm kiếm giải pháp hoàn thiện môi trường pháp lý để bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thương mại điện tử.
Tọa đàm là cơ hội để các bên trao đổi, làm rõ những khó khăn và đưa ra các giải pháp thiết thực nhằm đảm bảo thương mại điện tử tại Việt Nam phát triển an toàn, minh bạch và hiệu quả hơn trong thời kỳ hội nhập và chuyển đổi số.
Chia sẻ tại sự kiện, TS. Nguyễn Đức Tài, Giám đốc điều hành Viện STLA đánh giá việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bao gồm các vấn đề như đảm bảo chất lượng sản phẩm, chính sách đổi trả hàng hóa, và bảo mật thông tin cá nhân là những yếu tố then chốt để xây dựng lòng tin trên các nền tảng thương mại điện tử. TS. Nguyễn Đức Tài phân tích tính pháp lý của chữ ký và hợp đồng điện tử, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc công nhận giá trị pháp lý của chúng trong thực tiễn kinh doanh tại Việt Nam.
Ngoài ra, ông cũng chỉ ra những khó khăn trong việc giám sát nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch thương mại điện tử, đặc biệt là các giao dịch xuyên biên giới, nơi mà cơ chế quản lý còn nhiều hạn chế. Cuối cùng, vấn đề giải quyết tranh chấp giữa các bên tham gia giao dịch cũng được ông nhấn mạnh, nhất là trong bối cảnh các giao dịch quốc tế ngày càng phổ biến nhưng vẫn thiếu cơ chế xử lý hiệu quả. Những phân tích này đã khắc họa rõ nét cả tiềm năng lẫn thách thức mà thương mại điện tử đối mặt trong thời đại số.
Nâng cao hiệu quả chống gian lận và hàng giả
Tại tọa đàm, PGS.TS Đàm Thanh Thế, nguyên Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, cho biết trong 6 tháng đầu năm 2024, hơn 2.300 vụ vi phạm liên quan đến buôn lậu, hàng giả, và gian lận thương mại điện tử đã được xử lý, với tổng số tiền thu nộp ngân sách đạt 354 tỷ đồng. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh cần áp dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) để phát hiện sớm hành vi gian lận.
TS. Nguyễn Ngọc Tú, đại diện Bộ Công Thương, đã đưa ra những chính sách quản lý thương mại điện tử hiện hành, đồng thời chỉ ra các thách thức trong việc quản lý hoạt động trên các nền tảng xuyên biên giới như Amazon hay Alibaba. Qua đó, ông nhấn mạnh sự cần thiết của việc phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước và các sàn thương mại điện tử trong giám sát các giao dịch.
Tại tọa đàm, công ty True ACTIV đã giới thiệu giải pháp công nghệ “True Data”, một giải pháp hiện đại kết hợp công nghệ tem chip RFID, trí tuệ nhân tạo (AI) và blockchain để truy xuất nguồn gốc sản phẩm. TrueData giúp nhận diện và phân tích dữ liệu nhanh chóng, đồng thời cảnh báo các sản phẩm giả mạo, từ đó bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tăng cường lòng tin và nâng cao hiệu quả quản lý chuỗi cung ứng. TrueData không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người tiêu dùng mà còn được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả kiểm soát hàng giả và gian lận thương mại trên các sàn giao dịch thương mại điện tử.
Tọa đàm khoa học “Giao dịch thương mại điện tử: Pháp lý và Thực tiễn” đã tạo ra diễn đàn quan trọng để các bên liên quan cùng thảo luận, tìm giải pháp cho những vấn đề nổi bật trong lĩnh vực thương mại điện tử. Chương trình không chỉ làm rõ hiện trạng mà còn đề xuất các định hướng chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của thương mại điện tử, đảm bảo lợi ích và quyền lợi cho người tiêu dùng, doanh nghiệp và xã hội.
Người khuyết tật tham gia hệ sinh thái kinh tế số sẽ được hỗ trợ khởi nghiệp
Bốn lĩnh vực khoa học công nghệ được ưu đãi theo cơ chế hợp tác công tư
Mã vùng điện thoại cố định mới của các tỉnh thành sau sáp nhập
Đảm bảo phục vụ người dân tốt nhất thông qua hệ thống công nghệ thông tin từ 1/7
“Lên đơn” bằng AI: Phổ cập công nghệ cho hộ kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ
Hà Nội công bố giá vé liên thông xe buýt - tàu điện