Xanh hóa sản xuất và tiêu dùng: Xu hướng tất yếu trong hành trình phát triển bền vững
Tại Việt Nam, hàng loạt chiến dịch trồng cây xanh, giảm thiểu rác thải nhựa, chuyển đổi sang năng lượng tái tạo... đã và đang lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng doanh nghiệp và xã hội. Những hành động này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn thể hiện rõ sự chuyển dịch trong tư duy và chiến lược phát triển – hướng đến một nền kinh tế xanh, tuần hoàn và phát thải thấp.
Cam kết mạnh mẽ
Việt Nam đang từng bước hội nhập sâu rộng vào dòng chảy phát triển bền vững toàn cầu. Cam kết đưa mức phát thải ròng về "0" vào năm 2050 tại Hội nghị COP26 là minh chứng rõ ràng cho quyết tâm hành động của Chính phủ. Để hiện thực hóa cam kết này, không thể thiếu vai trò chủ lực từ cộng đồng doanh nghiệp, cùng với lộ trình chính sách đồng bộ từ Chính phủ và sự chung tay của toàn xã hội.
Tuy nhiên, hành trình xanh hóa không trải hoa hồng. Nhất là với khu vực sản xuất – nơi đang đối mặt với hàng loạt thách thức về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường.
Dù sản xuất xanh là xu hướng không thể đảo ngược, song thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn e dè bởi chi phí đầu tư ban đầu lớn, quy trình kỹ thuật khắt khe và yêu cầu cao về nguồn nguyên liệu. Nhiều đơn vị chỉ dám thử nghiệm sản phẩm xanh ở quy mô nhỏ lẻ, trong khi đây lại là “tấm vé thông hành” không thể thiếu để tiếp cận thị trường toàn cầu.
Chia sẻ tại sự kiện “Thúc đẩy sản xuất - Tiêu dùng bền vững năm 2025” thuộc Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021 - 2030, ông Trịnh Anh Tuấn - Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết công nghệ xanh chính là lợi thế cạnh tranh mới của doanh nghiệp trong kỷ nguyên phát triển bền vững.
Việc đầu tư vào công nghệ xanh không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất và tiết kiệm chi phí dài hạn, tăng khả năng truy xuất nguồn gốc và minh bạch hóa thông tin sản phẩm và đảm bảo chất lượng ổn định và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe.
“Việc thúc đẩy mạnh mẽ sản xuất các sản phẩm tiêu dùng bền vững, việc hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý và chế tài để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được xác định là yếu tố then chốt và không thể thiếu, đảm bảo một thị trường công bằng, minh bạch và phát triển bền vững mà doanh nghiệp phải chú trọng”, ông Trịnh Anh Tuấn nêu ý kiến.
Tiêu dùng xanh đang là xu hướng
Nếu sản xuất xanh là “gốc rễ” thì tiêu dùng xanh chính là “ngọn” để lan tỏa giá trị bền vững ra toàn xã hội. Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến giá cả hay mẫu mã, mà ngày càng ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường, có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo đạo đức trong chuỗi cung ứng.
Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội lớn đối với doanh nghiệp. Bởi nếu biết đón đầu xu hướng và chuyển đổi kịp thời, doanh nghiệp sẽ không chỉ gia tăng thị phần trong nước mà còn chiếm lĩnh được niềm tin từ thị trường quốc tế.
Để thúc đẩy hành vi tiêu dùng xanh, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Trong đó: Doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm trong đổi mới công nghệ, thiết kế sản phẩm, phát triển mô hình sản xuất - phân phối bền vững; Nhà nước cần hoàn thiện chính sách ưu đãi, hỗ trợ chuyển đổi công nghệ và tăng cường truyền thông thay đổi hành vi tiêu dùng; Người dân cần nâng cao nhận thức và chủ động lựa chọn sản phẩm xanh trong đời sống hằng ngày.
Nhằm cụ thể hóa chiến lược quốc gia về phát triển bền vững, Bộ Công Thương đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Quyết định số 889/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021 - 2030. Chương trình này đặt mục tiêu thúc đẩy quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên; khuyến khích phát triển vật liệu thân thiện với môi trường; đổi mới mô hình sản xuất - tiêu dùng theo hướng kinh tế tuần hoàn.
Chuyển đổi xanh không chỉ là “bài toán sống còn” trong bối cảnh khủng hoảng môi trường, mà còn là cơ hội để Việt Nam nâng tầm vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, xây dựng thương hiệu quốc gia xanh - sạch - bền vững.
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả để vươn mình trong kỷ nguyên mới
Tín chỉ carbon: "Mỏ vàng xanh" cho doanh nghiệp Việt?
Rác, phế thải bủa vây nhà tái định cư Xuân La, Tây Hồ
Một doanh nghiệp khai thác cát sỏi bị đình chỉ hoạt động 2 tháng
Thép Vicasa bị xử phạt 335 triệu đồng vì vi phạm về môi trường, buộc di dời cơ sở
Trạm xử lý nước thải công suất 7.600m3 ở quận Long Biên sắp vận hành